لوله مانیسمان چیست و چه کاربردی دارد؟
لوله مانیسمان چیست؟
به طور کلی لوله ها را میتوان به دو گروه تقسیم کرد. لوله های بدون درز و لوله های درز دار. نام دیگر لوله های بدون درز لوله مانیسمان است که توسط برادران مانیسمان طراحی شد و به افتخار تلاشی که برای طراحی لوله بدون درز انجام دادند، به نام مانیسمان در جهان شناخته شد. لوله های بدون درز از آنجا که جوشکاری نمیشوند و مرحله ساخت پیچیده تری نسبت به دیگر انواع لوله دارند کیفیت بالا تری دارند. به همین جهت هم هست که نوع کاربردشان بسیار متفاوت و خاص است. بیشتر از اینکه در سازه های ساختمانی ببینیمشان در صنایع بزرگی مثل پتروشیمی ها و صنایع حساس دارویی کاربرد دارند. البته این به معنی دور بودن لوله مانیسمان از زندگی روزمره نیست. همه ی انواع لوله های گازی که میبینید از نوع مانیسمان است.
برای آشنایی بیشتر با انواع لوله های مانیسمان و نحوه ساخت و کاربردشان در ادامه این مقاله با ما همراه باشید
کاربرد لوله مانیسمان
همانطور که میدانید در صنایع مختلف اهمیت و کاربرد لوله های آهنی بدون درز به مراتب بیشتر از سایر لوله هاست. همین بدون درز بودن باعث میشود که برای صنایع غذایی و دارویی که نیاز به لوله های کاملا استریلیزه است از لوله مانیسمان با جنس استیل استفاده کنیم. یا در جایی که صحبت از استحکام است باز به سراغ این نوع لوله میرویم مثل خطوط فشار قوی و خطوط نفت و گاز. این نکته هم در نظر بگیرید که لوله مانیسمان باعث میشود که مواد حین انتقال از لوله با کمترین دور ریز مواجه شوند چرا که نشتی نمیدهد.
یکی از موارد دیگر کاربرد لوله های مانیسمان در آبرسانی صنعتی و کشاورزی میباشد. همچنین برای عایق نمون کابل های فشار قوی برق از لوله های بدون درز استفاده میشود.
لوله مانیسمان چگونه ساخته میشود؟
برای ساخت یک لوله مانیسمان از شمش های فولادی یا گاهی از مقاطع چهارگوش استفاده می شود. البته استفاده از مقاطع چهار گوش پروسه را سخت تر و به تبع هزینه بر تر میکند. اینکه لوله مانیسمان به چه ضخامتی تولید شود روشهای متفاوتی را میطلبد. در واقع برای ساخت لوله های ضخیم تر از فشار سیال بیشتری استفاده میشود. بعد از برش شمش ها آن را درون کوره هایی قرار میدهند که با حرارت گاز به دمای مطلوب برسند. دما و میزان حرارت با توجه به لوله ای که مطلوب ماست متفاوت است. بعد از اینکه شمش ها به رنگ سرخ در آمدند آنها را وارد دستگاه الانگیتور کرده تا سطحشان گرد شود. این پایان مرحله نیست. حالا نوبت شلیک سمبه به داخل شمش فولادی ست. شلیک با سرعت بسیار بالایی انجام میگیرد و سمبه از داخل شمش بیرون میرود. چنانچه لوله تاب داشته باشد در این مرحله تاب گیری میشود. تا پایان روند آماده سازی لوله مانیسمان چیزی نمانده. در مرحله آخر سر و ته لوله را میگیرند تا حالت گرد برای لوله ایجاد گردد و پس از آن لوله مانیسمان را تحت فرایند کشش قرار میدهند. لوله حداکثر تا ۲۴ متر کشیده میشود. البته قبل از اینکه به مرحله برش لوله برسیم آنرا طی یک فرایند و توسط آب خنک میکنند. بیشتر لوله هایی که در بازار میبیند ۶ متری هستند. اما بنا به خواست کارفرما میتوان در اندازه های دیگر هم برش داده شوند.
به طور حتم مراحل ساخت لوله مانیسمان پیچیده تر و با جزئیات بیشتر ست. منتها در این مقاله سعی شد به طور خلاصه با ابتدا تا انتهای تولید یک لوله بدون درز آشنا شوید.
استاندارد و دسته بندی لوله های مانیسمان
استاندارد لازم برای تولید لوله مانیسمان ASTM به شماره های A 105 و A 53 میباشد. البته استاندارد لوله های حامل نفت و گاز متفاوت و APL 5 L میباشد
دسنه بندی لوله های مانیسمان به سه طریق صورت میگیرد
یا براساس قطر و ضخامت در چهار دسته مطابق جدول پایین دسته بندی میشوند و یا اینکه بر اساس سنگینی لوله به سه دسته سنگین، فوق سنگین و استاندارد تقسیم میشوند. البته روش دیگری هم برای دسته بندی این محصولات وجود دارد که طبق یک فرمول با استاندارد ANSI به ۸ گروه تقسیم میشوند.
قطر | ضخامت | نام لوله |
۱ تا ۱۶ اینچ | ۳ تا ۷.۹ | لوله مانیسمان سبک |
نیم تا ۱۶ اینچ | ۲.۷ تا ۱۲.۷ | لوله مانیسمان رده ۴۰ |
نیم تا ۱۶ اینچ | ۳.۷ تا ۲۱.۴ | لوله مانیسمان رده ۸۰ |
نیم تا ۱۶ اینچ | ۴.۷ تا ۴۰.۴ | لوله مانیسمان رده ۱۶۰ |
نکاتی درباره مانیسمان
برای اطمینان بیشتر از کیفیت لوله قبل از آن که وارد بازار شود یکبار تحت آزمون قرار گرفته تا اگر در صورت وجود مشکل از عرضه ی آن به بازار ممناعت به عمل بیاید.
دیواره لوله های مانیسمان بسیار مقاوم است و چون درزی ندارد و جوشکاری نمیشود احتمال اینکه نشتی بدهد بسیار پایین است.
معمولا لوله های مانیسمان را با ضخامت کم تولید میکنند. چرا که هزینه تمام شده کمتری دارد. درواقع تولید کردن مانیسمان با قطر بالا فرایند بسیار دشواری ست که در نهایت منجر میشود لوله با دوام تری داشته باشیم.
برای امتحان یک لوله مانیسمان ۴ نوع تست مختلف بر روی آن انجام میپذیرد. این چهار تست عبارت اند از:
- تست کشش
- تست سختی
- تست خورگی
- تست فشار
هدف از انجام این تست ها بررسی مقاومت و استحکام لوله در شرایط مختلف محیطی ست. چرا که در صنایع حساسی مثل صنایع غذایی دارویی و یا پتروشیمی ها کاربرد ویژه و پر اهمیتی دارند. پس هر گونه خطا ممکن است به آسیب های جبران ناپذیری منجر گردد. از طرفی طول عمر لوله های مانیسمانی بسیار پر اهمیت است که بازهم در طی این تست ها عمر مفید هر لوله به طور میانگین مشخص میگردد.
قیمت لوله مانیسمان
قیمت گذاری برای این لوله طبق سایر آهن آلات هم به بازار جهانی، قیمت ارز و هزینه های گمرکی وابسته است هم به موارد داخلی. کشور های تولید کننده لوله مانیسمان شامل ایران، هند، آلمان و چین است. البته بزرگ ترین تولید کننده لوله مانیسمان کشور چین میباشد که بخش بزرگی از بازار جهانی را در دست دارد. اگر چه به طور کلی قیمت نهایی بر اساس عرضه و تقاضا مشخص میگردد اما با وجود نوسانات شدید بازار آهن آلات تفاوت های شدید و شوکه کننده ای در قیمت لوله مانیسمان مشاهده نشده است. در بازار ایران نیز بیشتر لوله مانیسمان هایی که به خرید و فروش میرسد وارداتی از چین میباشد البته این نکته هم حائز اهمیت است که کیفیت لوله های تولیدی داخل مطابق استاندارد ها و بالا ست. کارخانه لوله نورد اهواز و لوله دقیق کاوه از جمله کارخانه جاتی هستند که در کشور ما به تولید لوله مانیسمان میپردازند.
سخن پایانی
در این مقاله سعی شد به طور نسبی با لوله مانیسمان نحوه ساخت و کاربرد آن آشنا شوید. برای اطلاعات بیشتر برای خرید و یا مشاوره در این باره میتوانید با مشاوران ما در فولادکاوه تماس بگیرید. در نظر داشته باشید که فولادکاوه بهترین کیفیت و مناسب ترین قیمت را برای شما تضمین میکند.